1.06.2016

Owen Jones over de nood aan linkse story-telling


Kameraden en vrienden, een tijdje geleden publiceerde solidair een gesprek tussen Peter Mertens en Owen Jones over links en haar communicatiestrategie.

een uittreksel:

Peter Mertens. U hebt het vaak over politieke strategie. In het neoliberalisme nemen denktanks daarin een belangrijke plaats in. Zij bereiden de neoliberale hervormingen voor en zorgen ervoor dat ideeën als ‘de overheid is inefficiënt’ verspreid geraken over de hele samenleving. Hoe kijkt u naar die ideeënstrijd? 

Owen Jones. Rechts communiceert vaak beter dan wij. Dat is de realiteit. Die denktanks duwen een soort “Overton window” door. Ken je dat? Dat is een concept van rechts in de VS. Het is genoemd naar Joseph Overton, die aan het hoofd stond van zo’n rechtse denktank. Het is een soort raamwerk van ideeën, en alles wat binnen dat raamwerk valt, is aanvaardbaar en een teken van gezond verstand. Alles buiten dat raamwerk is extreem, utopisch, misleidend ...
Maar dat raamwerk verschuift. Om een voorbeeld te geven: privatisering van de spoorwegen zou in de jaren 1970 compleet ondenkbaar geweest zijn – zelfs voor rechts – wegens te extreem, maar ondertussen is het zowat standaardbeleid overal. Wij moeten dat raamwerk terugduwen.
Ik denk dat links moet leren op een andere manier te communiceren, met ‘story-telling’, bijvoorbeeld, iets wat rechts vaak doet. Rechts zal, bijvoorbeeld, zoeken naar extreme verhalen over werkzoekenden met een pak kinderen, die toch een dure tv en een dure smartphone hebben. En het antwoord van links is dan vaak iets als: “O, maar slechts 0,7% van alle sociaal verzekerden kreeg het afgelopen jaar een schorsing.” Daarmee overtuig je dus niemand, hè.
Neen, dan vertel je beter het verhaal van Stephen Taylor uit Manchester, een werkloze ex-soldaat van 60 jaar oud. Hij verkocht bloemen om geld op te halen voor gewonde en verminkte oorlogsveteranen. Zijn uitkering werd vier weken lang ingetrokken omdat hij als vrijwilliger actief was voor een liefdadigheidsinstelling. Zo’n verhaal is veel effectiever dan een statistiek à la “in de laatste 18 maanden hebben een miljoen mensen hun uitkering verloren”.
In Groot-Brittannië is er nu een heel project waarbij sociale woningen verkocht worden. De overheid doet dat onder het motto “the right to buy”, het recht om te kopen. Nu, als je daartegen bent, krijg je te horen: “Jij bent dus tegen het recht van de mensen?” Dat is allemaal zeer slim bekeken, natuurlijk.
Rechts schuift echt zeer extreme ideeën naar voren, maar ze stellen ze voor als gematigd en logisch. Daar kunnen wij van leren.

Peter Mertens. Linkse denktanks voeren studies uit en schrijven dikke rapporten. Rechts heeft denktanks die ook nadenken over hoe ze hun boodschap het best kunnen communiceren naar een breed publiek. Hoe komt het dat links niet zulke denktanks heeft?  

Owen Jones. Er zijn ten eerste al veel minder linkse denktanks. Rechts heeft veel denktanks omdat grote bedrijven er veel geld in pompen om materiaal te leveren waar zij voordeel bij hebben. Die denktanks hebben het steevast over belastingverlagingen, minder rechten voor werknemers, privatisering. In Groot-Brittannië bracht een denktank een rapport uit over de privatisering van gevangenissen. En wie betaalde het onderzoek? Juist, bedrijven die actief zijn in beveiligingsdiensten en die al private gevangenissen uitbaten.
Vakbonden hebben een verantwoordelijkheid om goed uitgebouwde denktanks op te richten. Er bestaan linkse academici en economen, maar nu werken ze nog te veel elk op hun eigen eilandje. Dergelijke denktanks zouden die mensen kunnen samenbrengen om een goed onderbouwd alternatief uit te werken. Maar dan wel in een taal die mensen kunnen begrijpen.
Het is best ironisch, niet? Onze tegenstanders preken het individualisme, maar werken zelf op een erg collectieve manier. Terwijl wij pleiten voor collectivisme, maar we werken wel zeer individualistisch.

Peter Mertens. Binnen de PVDA hebben we zelf lang gesproken over het belang van communicatie, van taal en van beelden. De analyse komt eerst, en dat fundamentele studiewerk moet ook de basis blijven, want anders verval je snel in oppervlakkigheid en opportunisme. Maar daarnaast moet even veel tijd worden besteed aan communicatie, aan de vraag: hoe breng je nu een boodschap over? Want het is niet omdat je gelijk hebt, dat je ook gelijk haalt. Vaak wordt die tweede stap overgeslagen, omdat vele linksen dat blijkbaar minder belangrijk vinden. 

Owen Jones. We moeten onze tegenstanders in het defensief dringen, want daar zitten we zelf al te vaak. Ik citeer Ronald Reagan (Amerikaanse president van 1981 tot 1989, n.v.d.r.) niet vaak, maar hij zei: “When you’re explaining, you’re losing”, als je het moet beginnen uit te leggen, dan ben je de strijd aan het verliezen. Daar zit veel waarheid in. We moeten onze tegenstanders zo ver krijgen dat zij moeten uitleggen waarom hun beleid zou werken.
We moeten daarom ook beter uitkiezen welke strijd we aangaan. Nu zetten we vaak in op thema’s waarvan we weten dat we ze gaan verliezen. In Groot-Brittannië is er nu een debat aan de gang over de vermindering van belastingcredits. Drie miljoen gezinnen zullen hierdoor gemiddeld 1.350 pond per jaar verliezen. Dat is een thema waar we rechts kunnen op pakken: hard werkende mensen worden gestraft.

Geen opmerkingen: